ยกหมฺรับ นครศรีธรรมราช

งานบุญเดือน 10 หรือสารทเดือน 10 เป็นประเพณีสำคัญที่ชาวภาคใต้ปฏิบัติสืบต่อกันมาช้านานเพื่อแสดงความกตัญญูกตเวทีต่อบรรพบุรุษผู้ล่วงลับ ประเพณีอย่างหนึ่งที่สำคัญในงานบุญนี้คือการจัดหมฺรับ คำว่า “หมฺรับ” หรือ “มฺรับ” หมายถึงสำรับ ซึ่งแต่ละครอบครัวจะร่วมกันจัดหมฺรับ โดยนำข้าวสารอาหารแห้ง พืชผักผลไม้ ขนม และของใช้จำเป็นต่างๆ มาบรรจุใส่ภาชนะ เช่น กระบุงหรือเข่งสานด้วยตอกไม้ไผ่ ถาด กระจาด กะละมัง โดยจัดเรียงสิ่งของเป็นชั้นๆ ดังนี้

ชั้นล่างสุด บรรจุอาหารแห้ง เช่น ข้าวสาร พริก เกลือ น้ำตาล หอม กระเทียม เป็นต้น

ชั้นที่ 2 พืชผักผลไม้ต่างๆ เช่น มะพร้าว กล้วย มัน ข้าวโพด สะตอ เป็นต้น  

ชั้นที่ 3 ของใช้จำเป็นในชีวิตประจำวัน เช่น ยา เข็ม ด้าย ถ้วยชาม หมากพลู บุหรี่ ยาเส้น เป็นต้น  

ชั้นบนสุด ใส่ขนม 5 อย่าง ได้แก่ ขนมพอง ขนมลา ขนมกง ขนมดีซำ และขนมบ้า ซึ่งถือเป็นขนมประจำเทศกาลสารทเดือน 10

ในวันแรม 15 ค่ำ เดือน 10 ชาวบ้านจะพากัน “ยกหมฺรับ” พร้อมด้วยภัตตาหารไปวัด จากนั้นจะร่วมกันถวายภัตตาหารแด่พระภิกษุสงฆ์ และจะมีพิธีตั้งเปรตเพื่อทำบุญอุทิศส่วนกุศลให้ผู้ที่ล่วงลับไปแล้ว

จากภาพชาวบ้านยกหมฺรับไปวัด เนื่องในงานบุญสารทเดือน 10 ที่จังหวัดนครศรีธรรมราช ภาพถ่ายโดยอาจารย์ศรีศักร วัลลิโภดม เมื่อปี พ.ศ. 2521

แหล่งอ้างอิง

ไทยพีบีเอส, ยกหมฺรับ-ชิงเปรต ประเพณีสารทเดือนสิบงานบุญใหญ่ชาวใต้, ที่มา : https://www.thaipbs.or.th/news/content/344586 

ศูนย์การเรียนรู้ด้วยตนเอง คณะศิลปะศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครรินทร์, การจัดหมฺรับและขนมสำคัญ 5 อย่าง, ที่มา : https://www.naamchoop.com/know_detail.php?know_id=120&know_name=การจัดหมฺรับและขนมสำคัญ%205%20อย่าง.