โปสเตอร์หนังเก่า มรดกความทรงจำโรงหนังที่ตะกั่วป่า

โปสเตอร์หนังเก่า มรดกความทรงจำโรงหนังที่ตะกั่วป่า

 

โรงหนังกลั่นแก้ว” เป็นโรงหนังแห่งแรกในตลาดใหญ่ เมืองตะกั่วป่า โรงหนังแห่งนี้ได้รับความนิยมเป็นอย่างมาก​ ตะกั่วป่ายุคนั้นมีความเจริญเนื่องจากอิทธิพลของแร่ดีบุก ทำให้กลายเป็นแหล่งขุดทองของคนแทบทุกสารทิศ​ ตลาดเก่ากลายเป็นชุมชนที่ไม่ยอมหลับใหล​ โรงหนังจึงเป็นความบันเทิงลำดับแรกๆ และทันสมัยที่สุดในยุคนั้น ที่นี่ฉายหนังทุกประเภท​ ทั้งไทย​ จีน​ ฝรั่ง​ อินเดีย​ ปกติจะฉายเรื่องละ 2 คืน​ แต่ถ้าหนังดีจะเพิ่มเป็น 3 คืนบ้าง​ 4 คืนบ้าง​

 

คุณป๋าสุรพล แซ่แต้ กับใบปิดหรือโปสเตอร์หนัง ของรักของหวงที่สะสมไว้  

 

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "มนต์รักลูกทุ่ง" นำแสดงโดย มิตร ชัยบัญชา และเพชรา เชาวราษฎร์ ออกฉายปี 2513 

 

ป๋าสุรพล แซ่แต้ เป็นคนหนึ่งที่คลุกคลีใกล้ชิดกับโรงหนังแห่งนี้ เพราะเป็นช่างวาดภาพคัทเอาท์หน้าโรงหนัง ด้วยความรักในงานศิลปะจึงชอบไปดูช่างวาดภาพคัทเอาท์โรงหนังตั้งแต่ยังเรียนหนังสือในชั้นประถม จากความผูกพันกับโรงหนังแห่งนี้ในวัยเด็ก หลังจากจบชั้น ป.7 จากโรงเรียนเทศบาลบ้านศรีตะกั่วป่า เนื่องจากทางบ้านยากจนและไม่มีเอกสารทะเบียนบ้าน ทำให้ป๋าสุรพลไม่สามารถเรียนต่อในระดับชั้นมัธยมศึกษาได้ จึงเข้ามาสมัครเป็นลูกมือช่างวาดภาพคัตเอาท์ในโรงหนังกลั่นแก้ว

 

โปสเตอร์หนังทั้งไทยและต่างประเทศ โดดเด่นที่ลายเส้นและสีสันฉูดฉาดดึงดูดสายตา  

 

โปสเตอร์หนังทั้งไทยและต่างประเทศ โดดเด่นที่ลายเส้นและสีสันฉูดฉาดดึงดูดสายตา  

 

จากจุดนี้เองทำให้ป๋ามีความสนใจเก็บโปสเตอร์หนังเก่าไว้  เมื่อภาพยนตร์เรื่องไหนลาโรงแล้ว โปสเตอร์หนังเหล่านี้ที่ถูกทิ้งขว้างไปเหมือนเศษกระดาษแผ่นหนึ่ง แต่ป๋ากลับเก็บโปสเตอร์หนังเหล่านี้ไว้เท่าที่ตัวเองจะสามารถเก็บได้ ไม่มีใครนึกว่าเมื่อเวลาผ่านไป ยุคโรงหนังที่เคยเฟื่องฟูจะเปลี่ยนเข้าสู่ยุคโทรทัศน์และยุคโซเชียลมีเดียในปัจจุบัน โปสเตอร์หนังที่คนรุ่นก่อนเคยผ่านสายตา จากกระดาษแผ่นหนึ่งซึ่งไม่มีราคาค่างวดจะกลายเป็นวัตถุทรงคุณค่าที่สะท้อนถึงยุคสมัยความรุ่งโรจน์ของจอเงิน ทวีมูลค่าเป็นที่ต้องการของนักสะสม กระดาษไร้ค่ากลับมามีมูลค่าหลักร้อย หลักพัน หลักหมื่น และบางเรื่องอาจถึงหลักแสน

 

ทุกวันนี้คุณป๋าสุรพลยังคงฝึกฝีมือการวาดภาพอยู่เสมอๆ 

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "โทน" ผลงานกำกับของเปี๊ยก โปสเตอร์ นำแสดงโดย ไชยา สุริยัน และอรัญญา นามวงศ์ ออกฉายปี 2513 

 

 

ร่องรอยการตีตารางบนโปสเตอร์แผ่นเล็ก เพื่อนำไปวาดขยายเป็นคัทเอาท์หน้าโรงหนัง 

 

นับตั้งแต่ป๋าจบ ป.7 ใน พ.ศ. 2516 จนถึงปัจจุบันในวัยเกษียณ ตำแหน่งช่างศิลป์ของเทศบาลเมืองตะกั่วป่า โปสเตอร์หนังที่เก็บเอาไว้ตั้งแต่สมัยโรงหนังยังครึกครื้นและที่ซื้อหาเพิ่มเติมมาจากร้านขายโปสเตอร์หนังเก่า ที่สำคัญคือได้รับมาจากอาจารย์สวัสดิ์ สุวรรณปักษ์ (โดยผ่านทางการแนะนำของอาจารย์เอนก นาวิกมูล) และได้ติดต่อกันผ่านทางไลน์ ทำการแลกเปลี่ยนโปสเตอร์หนังล้ำค่าหลายแผ่นที่ต่างฝ่ายต่างไม่มีในครอบครองของตนเอง

 

โปสเตอร์หนังเหล่านี้ นอกจากเป็นงานศิลปะที่ทรงคุณค่า ยังเป็นบันทึกแห่งยุคสมัยเมื่อครั้งจอเงินรุ่งโรจน์  

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "ชู้" ผลงานกำกับของเปี๊ยก โปสเตอร์ นำแสดงโดย มานพ อัศวเทพ กรุง ศรีวิไล และวันดี ศรีตรัง ออกฉายปี 2515 

 

โปสเตอร์หนังในยุคหนึ่งถูกใช้เป็นต้นฉบับในการวาดภาพคัทเอาท์ประชาสัมพันธ์หน้าโรงหนังว่ากำลังฉายเรื่องอะไร และเรื่องต่อไปที่กำลังจะเข้าฉาย คนที่ได้สัมผัสจริงๆ คือคนทำงานในโรงหนังและคนที่หลงรักในมนต์เสน่ห์ของโรงหนัง ซึ่งเป็นความบันเทิงที่ถือว่าทันสมัยที่สุดในยุคนั้น ปัจจุบันโรงหนังที่ดำเนินธุรกิจแบบสแตนด์อะโลน (Stand Alone) แทบไม่เหลือ กลายมาเป็นโรงภาพยนตร์ที่อาศัยส่วนหนึ่งของห้างสรรพสินค้า วันวานที่ไม่อาจหวนคืน แต่ป๋ายังคงเก็บรักษาโปสเตอร์หนังเหล่านี้ไว้เป็นอย่างดี เพราะถือเป็นครูของป๋าที่ทำให้ความสนใจในศิลปะกลายมาเป็นอาชีพเลี้ยงครอบครัว สามารถมีบ้านและส่งลูกเรียนจนจบมหาวิทยาลัย

 

การออกแบบตัวอักษรบนโปสเตอร์หนังแต่ละเรื่อง ให้ความรู้สึกแตกต่างไปตามอารมณ์ของหนังเรื่องนั้นๆ  

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "เขาสมิง" ผลงานกำกับโดยเปี๊ยก โปสเตอร์ นำแสดงโดย อุเทน บุญยงค์ และภาวนา ชนะจิต ออกฉายปี 2516 

 

ประวัติศาสตร์จากโปสเตอร์หนังเป็นอีกหนึ่งเรื่องเล่าที่ป๋ายังคงจดจำได้เป็นอย่างดี เช่น “อินทรีทอง” ซึ่งเป็นหนังเรื่องสุดท้ายของพระเอกตลอดกาล มิตร ชัยบัญชา ซึ่งในการถ่ายทำตอนท้าย ขณะถ่ายทำฉากอินทรีทองโหนบันไดเชือกเฮลิคอปเตอร์เมื่อวันที่ 8 ตุลาคม 2513 มิตร ชัยบัญชาได้พลัดตกลงมาจนเป็นเหตุให้ถึงแก่ชีวิต อีกเรื่องหนึ่งที่น่าสนใจคือ เรื่อง “โบตั๋น” บทประพันธ์อมตะเงินล้านของ เสน่ห์ โกมารชุน เป็นการร่วมมือสร้างของไทยกับฮ่องกง รวม 5 ดาราเอกแห่งเอเชียในขณะนั้น คือ หวังผิง ดาราเอกแห่งไต้หวัน สมบัติ เมทะนี ดารายอดนิยมอันดับ 1 ของไทย ซือซือ นักแสดงดาวรุ่งแห่งชอว์ บราเดอร์ นาท ภูวนัย ดาราตุ๊กตาทองคนล่าสุด (พ.ศ.2498) และ เถียนเหย่ ดาวร้ายจอมยียวนแห่งไต้หวัน

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "อินทรีทอง" ผลงานภาพยนตร์เรื่องสุดท้ายของมิตร ชัยบัญชา 

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "อัศวินดาบกายสิทธิ์" นำแสดงโดย มิตร ชัยบัญชา ผลงานกำกับของ เฉินเลียกปิน ผู้กำกับภาพยนตร์ชาวฮ่องกง ออกฉายเมื่อปี 2513 

 

โปสเตอร์หนังเรื่อง "ส้มตำ" นำแสดงโดย พิศมัย วิไลศักดิ์ และสมบัติ เมทะนี ออกฉายเมื่อปี 2516 

 

ถึงแม้ว่าปัจจุบันโลกของความบันเทิงจะก้าวหน้าล้ำยุคไปเพียงใด แต่เวลาว่างในวัยเกษียณของป๋ายังคงตามหาโปสเตอร์หนังที่เคยสัมผัสมาแล้วในอดีต คล้ายจะหวนกลับไปสู่ความทรงจำดีๆ ที่เคยมีในโรงหนังกลั่นแก้ว ซึ่งปัจจุบันเหลือแต่เพียงชื่อและเป็นตำนานของคนตะกั่วป่าที่มีอายุ 40 ปีขึ้นไปเท่านั้น ที่จะรู้ว่าการได้ไปดูหนังในโรงหนังกลั่นแก้วนั้น มันน่าตื่นเต้นและสนุกอย่างไร 

 

คุณป๋าสุรพล แซ่แต้ กับใบปิดหรือโปสเตอร์หนัง ของรักของหวงที่สะสมไว้  

 


กองบรรณาธิการ

"วารสารเมืองโบราณ" นิยามไทย เข้าใจถิ่น